In Nederland loopt het aantal besmettingen met het coronavirus op. Volgens experts is er nog geen reden tot paniek, maar wat heeft de internationale uitbraak van het virus voor impact op de Nederlandse horeca en logiesverstrekkers?
Het RIVM en KHN hebben de meest gestelde vragen en antwoorden over het coronavirus op een rij gezet, waarbij ook wordt gekeken naar de impact van de verspreiding van het virus op jouw onderneming. We zullen dit artikel updaten wanneer er nieuwe ontwikkelingen zijn.
We weten inmiddels dat vakantiegasten/reizigers zelf voor de kosten moeten opdraaien in geval van quarantaine. De extra nachten, maaltijden en terugvlucht worden in de meeste gevallen niet vergoed door de verzekering, zo meldt Frank Oostdam, voorzitter van bestuur van de ANVR, tegenover BN DeStem. De reisverzekering van de ANWB vergoedt wel een deel van de gemaakte kosten, met een plafond, maar Allianz Global Assistence vergoedt bijvoorbeeld niets, aangezien het een wereldwijd virus betreft. Kosten worden door deze verzekeraar alleen vergoed in geval van ziekte.
In onderstaand artikel zetten we, met dank aan de medewerking van KHN, de werkwijze voor preventie op een rijtje. Ook de ondernemerskwesties, zoals annuleringen, aansprakelijkheid voor geleden schade/inkomstenderving en werktijdverkorting komen aan de orde.
Hygiënemaatregelen:
Werktijdverkorting
Wanneer kun je werktijdverkorting aanvragen?
De Rijksoverheid maakt beroep op werktijdverkorting en deeltijd WW mogelijk. Het gaat om 2 weken eigen risico en de verwachting dat 2 tot 24 weken de omzet minstens 20 procent lager is dan normaal, vanwege de effecten van het coronavirus en de getroffen maatregelen.
Zie hiervoor: https://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/ww-uitkering/vraag-en-antwoord/aanvragen-werktijdverkorting-en-ww-uitkering-personeel
Symptomen en voorzorgsmaatregelen
Wat zijn de symptomen van coronavirus (COVID-19)? Waar ik op moet letten?
Hiervoor verwijzen we je naar de website van het RIVM. In de sectie ‘Vragen over je gezondheid’ deelt het RIVM meer informatie: https://www.rivm.nl/coronavirus/covid-19/vragen-antwoorden
Welke (voorzorgs)maatregelen moet ik nemen om het virus tegen te gaan of te voorkomen?
De belangrijkste adviezen van het RIVM zijn op dit moment: Was je handen regelmatig, hoest en nies in de binnenkant van je elleboog en gebruik papieren zakdoekjes. Check ook de hygiënemaatregelen rondom de schoonmaak. Het RIVM adviseert in Nederland alleen mondkapjes voor medisch personeel.
Hoe kan ik mijn medewerkers informeren?
KHN adviseert leden om, bijvoorbeeld via een interne memo, medewerkers te informeren over de huidige stand van zaken, eventuele ontwikkelingen en de te nemen hygiënemaatregelen. De werkgeversorganisatie adviseert ook vaker de handen wassen, zoals ook telkens na het afronden van reinigingswerk. Ga vooral het gesprek aan met je medewerkers en kijk waar je eventuele extra hygiënemaatregelen kan toepassen om het virus te voorkomen of tegen te gaan. Denk als ondernemer ook goed na over extra maatregelen, gezien het type bedrijf wat je voert. Is er een medewerker in een risicogebied geweest? Wees dan als ondernemer extra alert en houdt rekening met voorzorgsmaatregelen.
In hoeverre kan ik medewerkers verplichten mee te werken aan het onderzoek om te kijken of zij het virus hebben?
Je kunt medewerkers niet zomaar verplichten om mee te doen aan een onderzoek, dit kan alleen de GGD. Zonder overheidsmaatregelen kunnen alleen in vrijwilligheid afspraken worden gemaakt. Je kunt medewerkers eventueel toegang ontzeggen bij vermoedens van symptomen zolang er geen duidelijkheid bestaat. Dan moet je de medewerker wel doorbetalen. Een bedrijfsarts kan je eventueel van advies voorzien als het gaat om de medische situatie van je medewerker en je onderneming. Mocht een individuele werknemer besmet zijn geraakt, dan is hij ziek en wordt loon doorbetaald. Neem dan contact op met de bedrijfsarts of GGD.
Ik vermoed symptomen bij mijn gast. In hoeverre kan ik gasten verplichten mee te werken aan het onderzoek om te kijken of zij het virus hebben? Mag ik bijvoorbeeld mijn gasten vragen om zich te (laten) temperaturen?
Je kunt gasten niet zomaar verplichten om mee te doen aan een onderzoek, dit kan alleen de GGD. Zonder overheidsmaatregelen kunnen alleen in vrijwilligheid afspraken worden gemaakt. Je kunt gasten niet zomaar de toegang ontzeggen, daarom zijn hygiënemaatregelen zo belangrijk.
Moet ik extra maatregelen treffen jegens toeleveranciers?
Nee, ook daar gelden de hygiëneregels. Volgens het RIVM is kans dat mensen besmet raken via geld of pakketjes erg klein. https://www.rivm.nl/coronavirus/covid-19/vragen-antwoorden#Vragen%20over%20voorkomen%20besmetting
Hoe waarschijnlijk is de overdracht van het coronavirus via voedselconsumptie of contact met grondstoffen?
Volgens de huidige wetenschappelijke kennis is overdracht van de ziekteverwekker via voedsel naar de mens onwaarschijnlijk. De transmissie van reeds bekende coronavirussen aan mensen vindt gewoonlijk via de lucht als druppelbesmetting plaats.
Moet ik extra hygiënemaatregelen nemen voor voedselbereiding?
Er moet, net zoals altijd, rekening worden gehouden met de naleving van de algemene hygiënevoorschriften. We verwijzen je hiervoor ook naar de hygiëneregels van het handboek hygiënecode.
Waar kan ik terecht voor meer informatie?
Het is raadzaam de website van het RIVM nauwlettend in de gaten te houden. https://www.rivm.nl/coronavirus/covid-19/vragen-antwoorden#Vragen%20over%20voorkomen%20besmetting
Annuleringen
Wie bepaalt er of er in het geval van een besmetting een lockdown noodzakelijk is en wie bepaalt of ik mijn zaak in dit geval moet sluiten?
Dit wordt bepaald door de lokale- of nationale overheid.
Krijg ik compensatie voor een eventuele sluiting?
Nee, dit valt onder het ondernemersrisico. Er is wel een regeling voor werktijdverkorting.
Wanneer kun je werktijdverkorting aanvragen?
De Rijksoverheid maakt beroep op werktijdverkorting en deeltijd WW mogelijk. Het gaat om 2 weken eigen risico en de verwachting dat 2 tot 24 weken de omzet minstens 20 procent lager is dan normaal, vanwege de effecten van het coronavirus en de getroffen maatregelen.
Zie hiervoor: https://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/ww-uitkering/vraag-en-antwoord/aanvragen-werktijdverkorting-en-ww-uitkering-personeel
Wat kunnen ondernemers doen bij een lockdown van het bedrijf richting medewerkers?
KHN adviseert ondernemers om de aanwijzingen van de lokale autoriteiten op de volgen. In veel gevallen betekent een lockdown dat medewerkers niet meer naar werk mogen komen, of het pand niet mogen verlaten en daardoor niet naar huis kunnen. Als ondernemer ben je wel verplicht om de medewerkers door te betalen. Aanwezige medewerkers moeten doorwerken en garant staan voor goede zorg voor de gasten die op dat moment aanwezig zijn. Als ondernemer moet je ervoor zorgen dat de medewerkers dit naar vermogen op een zo veilig mogelijke manier kunnen doen, bijvoorbeeld door extra hygiënemaatregelen toe te passen. Volg hiervoor de richtlijnen van het RIVM.
Wat kunnen ondernemers doen bij een lockdown van het bedrijf richting gasten?
Ondernemers wordt aangeraden de aanwijzingen van de lokale autoriteiten op de volgen. In veel gevallen betekent een lockdown dat gasten het pand niet mogen verlaten. De accommodatie heeft een zorgplicht, maar daar staat wel een betaling tegenover. Mocht je als ondernemer geen diensten kunnen bieden en moeten annuleren, dan is de omzetschade voor de ondernemer.
Mocht de ondernemer door de gast aansprakelijk worden gesteld, dan moet er per situatie bekeken worden of er op basis van de situatie of contractuele afspraken een beroep kan worden gedaan op overmacht.
Wat kunnen ondernemers doen bij een lockdown van een regio?
KHN adviseert ondernemers om de aanwijzingen van de autoriteiten op de volgen. Per situatie zal de overheid passende maatregelen presenteren. Eventueel is werktijdverkorting een mogelijkheid na een eigen risicoperiode. Dit is per situatie verschillend en op dit moment nog niet aan de orde.
Als je personeel niet meer kan komen, bijv. door ziekte of lockdown, en jij daardoor niet meer kunt leveren, is er dan sprake van overmacht?
Als medewerker niet kan niet komen door ziekte of door een situatie buiten zijn schuld om, dan is de werkgever loon verschuldigd.
Wat moet ik doen als een medewerker niet kan komen werken (bijv. omdat ie vast zit in een ander land/hotel/besmet gebied)? Voor wiens (financiële) risico komt dat?
Als medewerker niet kan niet komen door ziekte of door een situatie buiten zijn schuld om, dan is de werkgever gewoon het loon verschuldigd.
Wie betaalt de verletkosten van je medewerker bij quarantaine. Gaat het dan om een ziekmelding, om (onbetaald?) verlof of om extra vrije dagen?
Als medewerker niet kan niet komen door ziekte of door een situatie buiten zijn schuld om, dan is de werkgever loon verschuldigd. De ondernemer moet dus zorgdragen voor de verletkosten.
Kan ik mij beroepen op overmacht als ik zelf mijn zaak moet sluiten vanwege de gevolgen van het coronavirus?
Nee, behalve als het voortkomt uit noodmaatregelen van de overheid. Maar we weten nog niet welke maatregelen Nederland treft. Dat hangt van de situatie af.
Kan ik mij hier als ondernemer tegen verzekeren?
Nee. Dit is niet mogelijk.
Hoe ga je om met annuleringen van gasten?
Accommodaties hanteren bij boekingen algemene voorwaarden, waarin duidelijk staat welke partij onder welke omstandigheden kan annuleren.
Wat moet ik doen als een grote groepsreservering wordt geannuleerd vanwege (zorgen over) coronavirus? Wat zijn mijn rechten?
De horecaondernemer heeft geen specifieke rechten anders dan de uniforme voorwaarden (horeca) die hij heeft gedeponeerd en in offertes en aanbiedingen bevestigd heeft.
Betaalt een annuleringsverzekering in bovengenoemde gevallen de annuleringskosten?
Natuurrampen en epidemieën zijn uitgesloten van bijna elke verzekering. Mocht je in een dergelijke situatie komen, dan adviseert KHN om het bespreekbaar te maken met je gast en de mogelijkheden te bespreken.
Met dank aan KHN voor de verstrekte informatie
Booking.com merkt de gevolgen van de uitbraak
Bij de presentatie van de jaarcijfers van 2019, werd door Booking.com uiteraard ook aandacht besteed aan het coronavirus en de impact op het bedrijf. Het aantal overnachtingen via de site kan teruglopen met 5 tot 10 procent ten opzichte van vorig jaar, het aantal reisboekingen met 10 tot 15 procent. Bij elkaar kan dat de omzet tot 7 procent naar beneden duwen. Wel zal het netto inkomen met ruim 300 miljoen euro positief blijven.
Dirk Beljaarts, algemeen directeur KHN, geeft een reactie:
Natuurlijk zijn we benieuwd of bij KHN vragen binnenkomen over het coronavirus en of er al hoteliers zijn die annuleringen binnenkrijgen. Beljaarts: "Nee, we hebben wel telefoontjes en e-mails binnengekregen, dus we worden wel bevraagd over de gevolgen van de uitbraak, maar dat is puur op informatieve basis. Maar we merken nog niets van annuleringen of iets dergelijks, zo ver is het gelukkig nog niet. We zijn nu al wel sinds een week of twee bezig met onze lobby bij de overheid, om de horeca zo goed mogelijk te kunnen representeren wanneer er onverhoopt toch een uitbraak volgt in Nederland."
Maakt KHN zich ook hard voor overheidssteun of compensatie, wanneer er inkomstenderving is, als gevolg van de uitbraak van het virus, binnen de horeca? "Natuurlijk vallen financiële gevolgen onder ondernemersverantwoordelijkheid, maar ik kan mij voorstellen dat er een steunpakket komt. Eigenlijk is dit alles nog zeer duidelijk, want Nederland heeft zoiets nog nooit ervaren, het is een unieke situatie. We kunnen er niet aan voorbijgaan, maar doen dat wel zonder paniek te zaaien... Wij zijn in contact met de overheden, RIVM, VNO-NCW en MKB Nederland om in ieder geval aan de voorkant te zitten wat betreft bevraging van de overheid. Maar laten we hopen dat dit alles niet nodig is; wij maken ons er in ieder geval hard voor dat de horeca niet de dupe wordt. In uitzonderlijke gevallen is er natuurlijk altijd een rol voor de overheid weggelegd; ook wanneer het ondernemers betreft."
