De provincie Limburg heeft onderzoek gedaan naar de hotelbranche. Daaruit bleek dat zo’n twintig procent van de hotels in het Limburgse Heuvelland in het ‘rode segment’ zit. Wethouder Claudia Bisschops, verantwoordelijk voor onder andere toerisme en economie in Valkenburg aan de Geul, legt uit hoe dit zit. “Hotels die in het ‘rode segment’ zitten, worden beschouwd als ‘vergane glorie’. Zij hebben nagelaten een kwaliteitsslag te maken, terwijl de gast anno nu meer kwaliteit verlangt. Uit het onderzoek kwam ook naar voren dat Valkenburg opvallend veel hotels heeft in de klasse van één of twee sterren, terwijl er juist vraag is naar hotels op een viersterrenniveau.”
Ander soort vraag
Het aanbod sluit dus niet aan bij de vraag, of is ook de vraag naar accommodaties teruggelopen? “Nee, de vraag is zeker niet teruggelopen”, stelt Claudia. “Er is gewoon een ander soort vraag gekomen, de gast van nu wil meer kwaliteit en luxe. Het overgrote deel van de hotelgasten in het heuvelland is ook toeristisch van aard en op leeftijd. Juist die oudere mensen willen meer comfort.”
Drie scenario’s
Genoeg redenen dus om het hotelbeleid eens onder de loep te nemen. Hotelbeleid dat er eigenlijk nog niet was volgens de wethouder. “Voor eind 2018 moet er een eenduidig hotelbeleid liggen. Voorheen waren dat allemaal losse stukjes beleid, maar gezien de uitkomsten van het onderzoek en de toenemende vraag naar hotelovernachtingen is er de noodzaak om er vaart achter te zetten. We gaan de status van de hotels inventariseren. Dat wil zeggen dat we ze bezoeken en het gesprek aangaan, we willen weten wat de toekomstplannen van de ondernemers zijn en wat het niveau van de hotelondernemingen is. In geval van ondermaatse hotels kunnen er eigenlijk drie dingen gebeuren: een kwaliteitsslag maken, een herbestemming kiezen of slopen. In het geval van herbestemming moeten de provinciale regels wat aangepast worden, je kunt denken aan een zorginstelling voor ouderen of startershuisvesting voor jongeren die werken en studeren. In het geval van het maken van een kwaliteitsslag of sloop is de gemeente ook de verbindende factor; er is immers geld voor nodig om de investeringen of het verlies te compenseren.”
Waarborgfonds
Dus de gemeente trekt de portemonnee? “Nee, dat niet. Wij willen graag zien dat de ondernemers gezamenlijk een waarborgfonds inrichten. Wij zullen samen met de banken en de ondernemers praten over de invulling en mogelijkheden daarvan. Natuurlijk is dat fonds vooral nodig voor de ondernemers die met sloop te maken krijgen; voor hen is het hotel meestal ook de oudedagsvoorziening. Na een eerste inventarisatie zie ik gelukkig wel dat er bij de ondernemers een gedeeld besef is om tot beleid te komen. Waarom we geen financiële steun verlenen? Nou ja, als ondernemer ben je bekend met de risico’s. Als er in Valkenburg een bakker moet sluiten, dan gaan we die ook niet financieel compenseren. Zo realistisch moet je wel zijn…”
Of de wethouder genoeg hoteliers zal meekrijgen om een waarborgfonds op te zetten is nog onduidelijk.
Nieuwe hotels krijgen de ruimte
Goed, als er hotels verdwijnen, moeten er ook hotels terugkomen. Er is immers sprake van een stijgende vraag naar hotelovernachtingen. “Door de raad zijn daarom al plannen aangenomen om hotels te vergunnen. In het centrum wordt het voormalig Hotel Croix de Bourgogne weer helemaal in de oude glorie teruggebouwd en er komt bijvoorbeeld een nieuw hotel op viersterrenniveau dat hotel en sport combineert. Verder wordt er door uitbreiding en door het geven van kwaliteitsimpulsen voldaan aan de vraag naar hoogwaardigere accommodaties.”
Maastricht als voorbeeld?
Maastricht ligt niet ver weg. Daar zijn wel al enkele moderne hotels ontwikkeld de afgelopen jaren; is deze stad een concurrent met betrekking tot het toerisme? “We vullen elkaar juist goed aan”, vertelt Bisschops. De samenwerking is goed en we zien dat onze gasten juist de ene dag Valkenburg bezoeken en een volgende dag Maastricht. En andersom natuurlijk. Maastricht doet het wel heel goed qua hotelbezetting, ook vanwege de innovatie, de vernieuwing. Ze zijn daar goed bezig. Ze hebben keuzes durven maken, waardoor de boel weer vlotgetrokken is. Op dat pad begeven wij ons nu ook.”
Verplicht slopen?
Toch blijft het wrang voor de hotelondernemers die hun hotel gesloopt zien worden… Zij kunnen toch niet verplicht worden om te slopen? “Nee, dat niet. Maar voor henzelf is het ook niet goed om met een onverkoopbaar pand te zitten, een pand met een bestemming waar niemand iets mee kan… Juist door het instellen van het waarborgfonds kunnen we die mensen helpen en van Valkenburg weer een gezonde hotelstad maken met hotels die goed aansluiten bij de vraag.”
Veel toeristische gasten
Het genoemde rapport laat ook zien dat er verschillen zijn binnen Limburg. Claudia: “In Noord-Limburg is er veel wandelpubliek dat de bossen intrekt. Zij verblijven vaak op campings en op vakantieparken, minder vaak in hotels. In Midden-Limburg zie je dat alles zich wat meer afspeelt rondom de grote steden. Zuid-Limburg kent juist verschillende doelgroepen. In het heuvelland hebben we veel toeristische gasten, terwijl Parkstad juist een groter aandeel zakelijke gasten heeft. Dat zie je ook in de westelijke mijnstreek, vooral vanwege de industrie. Daar liggen voor ons dus ook kansen, in het aantrekken van meer zakelijke gasten. Uiteindelijk zal dit alles zich via een organische weg moeten ontwikkelen; wij kunnen als gemeente natuurlijk niet rücksichtslos beslissingen nemen, uiteindelijk gaan we het samen met de ondernemers doen.”
